Wakacje kredytowe – co powinniśmy wiedzieć? Mój komentarz do przepisów regulujących powyższą instytucję.

Tzw. wakacje kredytowe, czyli uprawnienie do zawieszenia spłaty rat kredytu złotówkowego, uregulowane zostały w rozdziale 10 ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (art. 73 i następne).
Kto może skorzystać z wakacji kredytowych?
Uprawnienie do skorzystania z wakacji kredytowych przysługuje wyłącznie konsumentom, (czyli osobom fizycznym, które zawarły umowę kredytu hipotecznego w celach niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą), w przypadku gdy podpisali oni umowę kredytu hipotecznego po to, by sfinansować inwestycję, mającą na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych (np. zakupu nieruchomości, budowy domu, remontu nieruchomości, jej przebudowy lub rozbudowy). Z powyższego uprawnienia nie mogą zatem skorzystać osoby, które nabyły nieruchomość po to, by wynająć ją osobom trzecim.
Z tzw. wakacji kredytowych mogą skorzystać wyłącznie te osoby, które zaciągnęły kredyt hipoteczny w walucie polskiej. Uprawnienie do zawieszenia spłaty rat kredytu nie przysługuje zatem osobom, które zawarły umowę kredytu walutowego.
A co z tzw. kredytami „odfrankowionymi”?
W mojej ocenie z uprawnienia do skorzystania z tzw. wakacji kredytowych mogą również skorzystać osoby, które zaciągnęły pierwotnie kredyt walutowy (najczęściej indeksowany lub denominowany do franka szwajcarskiego), a następnie:
- zawarły ugodę z bankiem, na podstawie której nastąpiło tzw. odfrankowienie kredytu ze skutkiem ex tunc, czyli od dnia zawarcia umowy. W tego typu ugodach banki potwierdzają, iż udzielony kredytobiorcom kredyt uznaje się za udzielony od początku w walucie polskiej;
- wytoczyły powództwo o ustalenie bezskuteczności postanowień umowy kredytowej, uprawniających bank do waloryzacji kwoty udzielonego kredytu i spłaconych rat do waluty obce Wskazać tylko należy, iż w następstwie uwzględnienia takiego powództwa, kredyt uznawany jest za kredyt złotówkowy od dnia zawarcia umowy.
W jakim okresie konsument może skorzystać z wakacji kredytowych?
Uprawnienie do zawieszenia spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresach:
- od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
- od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
- od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
Co zrobić, by skorzystać z wakacji kredytowych?
Aby skorzystać z tzw. wakacji kredytowych należy złożyć do banku wniosek w postaci papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Powinien on zawierać co najmniej: oznaczenie konsumenta, kredytodawcy, umowy, wskazywać wnioskowany okres lub okresy zawieszenia spłaty kredytu oraz oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Wniosek:
- może objąć wszystkie okresy, w których zgodnie z naszą wolą spłata kredytu miałaby zostać zawieszona – w takiej sytuacji składamy jeden wniosek
- może objąć pojedyncze miesiące zawieszenia spłaty kredytu – w takiej sytuacji składamy odrębne wnioski w odniesieniu do każdego okresu zawieszenia spłaty kredytu.
Kiedy spłata kredytu zostaje zawieszona?
Z dniem doręczenia bankowi wniosku, spłata kredytu zostaje zawieszona na okres w nim wskazany. Nie potrzebne jest w powyższym zakresie jakiekolwiek potwierdzenie ze strony banku, aby ów zwolnienie zyskało swoją skuteczność.
Podkreślić należy, że kredytodawca w terminie 21 dni od dnia doręczenia mu wniosku, zobowiązany jest potwierdzić jego otrzymanie na trwałym nośniku (np. poprzez przesłanie komunikatu SMS – em, pliku na adres poczty elektronicznej, czy pisma). W w/w potwierdzeniu bank zobowiązany jest wskazać okres, na który została zawieszona spłata kredytu oraz wysokość opłat z tytułu ubezpieczeń, jeśli zgodnie z umową kredytobiorca zobowiązany jest do ich pokrywania.
Jaki jest termin złożenia wniosku o zawieszenie spłaty kredytu?
Najwcześniej ów wniosek można złożyć w dniu wejścia w życie przepisów o tzw. wakacjach kredytowych, czyli w dniu 29 lipca 2022 r. Wydaje się, że najpóźniej ów wniosek można złożyć przed upływem terminu płatności raty kredytu, którą chcemy zawiesić (powyższe nie wynika wprost z przepisów ustawy, jednakże logicznym wydaje się, że można wnioskować o zawieszenie spłaty należności, której termin płatności jeszcze nie upłynął).
Ustawa nie precyzuje z jakim wyprzedzeniem, jeśli chodzi o termin płatności zawieszanej raty kredytowej przedmiotowy wniosek należy złożyć. Optymalnym wydaje się jednak złożenie go najpóźniej na 2 dni przed terminem płatności raty. Zgodnie bowiem z przepisem art. 73 ust. 8 w/w ustawy: „Z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku, o którym mowa w ust. 5, spłata kredytu zostaje zawieszona na okres w nim wskazany (nie wiem, czy było to intencją ustawodawcy, ale fraza „z dniem” nie jest tożsama z frazą „w dniu”, z dniem = po upływie dnia, czyli w następnym dniu, w dniu = w tym właśnie dniu).
Przykładowo, jeśli chcemy zawiesić płatność raty, której termin płatności przypada na dzień 10 września 2022 r., przedmiotowy wniosek powinniśmy doręczyć kredytodawcy najpóźniej w dniu 08 września 2022 r. Mając przy tym na względzie literalną wykładnię w/w przepisu, wniosek będzie skutecznie złożony w dniu 09 września 2022 r., zatem przed dniem płatności raty.
Należy ponadto zwrócić uwagę na to, że jedynie w okresie od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. możemy wnioskować o zwieszenie płatności 2 z 4 rat, możliwych do zawieszenia w 2022 r. Aby nie przepadła nam możliwość skorzystania z tzw. wakacji kredytowych w wymiarze 2 miesięcy w okresie od okresie od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r wniosek o zawieszenie spłaty kredytu w powyższym zakresie powinniśmy złożyć najwcześniej w dniu 29 lipca 2022 r. (data wejścia w życie przepisów o wakacjach kredytowych), najpóźniej na dwa poprzedzające termin płatności raty z sierpnia 2022 r.
Przykładowo zatem, jeśli termin płatności raty przypada na dzień 10 sierpnia 2022 r., wniosek o zawieszenie płatności w/w raty należy złożyć w okresie od dnia 29 lipca 2022 r. do dnia 08 sierpnia. Jeśli uchybimy powyższemu termonowi i złożymy wniosek np. 13 sierpnia 2022 r., możliwość zawieszenia spłaty raty sierpniowej przepadnie, a my będziemy uprawnieni do skorzystania z wakacji kredytowych w 2022 r. jedynie przez okres 3 miesięcy.
Jakie są skutki wakacji kredytowych?
W okresie zawieszenia spłaty rat kredytu:
- nie jesteśmy zobowiązani do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tą umową;
- okresu tzw. wakacji kredytowych nie wlicza się do okresu kredytowania. Okres kredytowania oraz terminy przewidziane w umowie ulegają przedłużeniu o okres zawieszenia spłaty kredytu;
- w okresie zwieszenia spłaty kredytu nie są naliczane odsetki ani pobierane opłaty inne niż wskazane w potwierdzeniu, o którym była już mowa powyżej;
Co jeszcze istotnego w przedmiocie wakacji kredytowych?
- Z tzw. wakacji kredytowych można skorzystać tylko w stosunku do jednej tego typu umowy;
- Uprawnienie do skorzystania z tzw. wakacji kredytowych przysługuje w odniesieniu do złotówkowych umów kredytu hipotecznego:
- zawartych przed dniem 22 lipca 2017 r. (data wejścia w życie ustawy z dnia 23 marca o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami 2017 r. ), jeśli termin zakończenia spłaty kredytu przypadka po upływie 6 miesięcy liczonych od dnia 01 lipca 2022 r.;
- zawartych od dnia 22 lipca 2017 r. od dnia 30 czerwca 2022 r., niezależnie od tego, kiedy nastąpi zakończenie spłaty kredytu.
Niniejszy komentarz do przepisów o tzw. wakacjach kredytowych przygotowałam mając na względzie literalną wykładnię przepisów. Czas pokaże, czy ów wykładnia będzie wiodła swój prymat nad wykładnią celowościowa i funkcjonalna w/w przepisów.
We wpisie wykorzystano fotografię autorstwa Asad Photo Maldives, opublikowaną w serwisie pexeles.com