Komu przysługują majątkowe prawa autorskie do grafik, zdjęć, postów na social media, artykułów, stron internetowych, log?

Pracownicy autorami wykonanych na naszą rzecz grafik, zdjęć itp.
Nieodłącznym elementem działalności biznesowej jest konieczność podejmowania działań marketingowych, dbałość o identyfikację wizualną biznesu, o tzw. personal branding, celem których jest głównie jak najszersze rozpropagowanie marki pod którą działamy.
W tym celu powierzamy własnym pracownikom tworzenie grafik, zdjęć, postów na social media, artykułów, stron internetowych, log itp. Jeśli nie posiadamy własnego działu marketingu powyższe zadania zlecamy podmiotom zewnętrznym albo w ramach stałej współpracy, albo jednorazowo. Efekty pracy tych osób, wymagające pewnej wizji i kreatywności, w większości przypadków stanowić będą utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
I tu dochodzimy do kluczowego pytania – komu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu – w zależności od konfiguracji podmiotowej, w jakiej został on stworzony.
Powyższa kwestia jest o tyle istotna, że jedynie posiadanie majątkowych praw autorskich uprawnia do korzystania z utworu w dowolny sposób, do rozporządzania nim, oraz do uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu dalszego jego wykorzystania.
Komu przysługują prawa autorskie do utworu stworzonego przez pracownika?
Przechodząc do odpowiedzi na wyżej postawione pytanie wskazać należy, że generalnie majątkowe prawa autorskie, przysługują twórcy utworu. Oznacza to, że co do zasady osoba która stworzyła utwór jest uprawniona do swobodnego rozporządzania nim, w tym do odsprzedawania go, decydowania o jego przeznaczeniu, formie, sposobie wykorzystania.
Od powyższej zasady istnieje jednak wyjątek. Otóż jeśli będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, w ramach obowiązków pracowniczych, pracownik stworzy utwór, prawa autorskie przysługiwać będą pracodawcy (chyba że, co innego wynika z umowy o pracę lub przepisy prawa stanowią inaczej). W takim przypadku to pracodawca będzie uprawniony do swobodnego dysponowania utworem stworzonym przez pracownika, w tym do czerpania z niego korzyści majątkowych.
Komu przysługują prawa autorskie do utworu stworzonego przez nie-pracownika?
Jeżeli zaś utwór stworzony zostanie przez:
• pracownika poza jego zakresem obowiązków,
• zleceniobiorcę świadczącego usługi na zasadzie B2B,
• zleceniobiorcę nie prowadzącego działalności gospodarczej,
to ich twórcom, a nie zleceniodawcy, przysługiwać będą majątkowe prawa autorskie do stworzonych przez nich utworów (o ile nie zawrzemy umowy przenoszącej majątkowe prawa autorskie na naszą rzecz).
W takiej sytuacji, z czysto formalnego punktu widzenia, nie będziemy uprawnieni do korzystania z utworu w sposób jaki założyliśmy, pomimo tego, że uregulowaliśmy wynagrodzenie na rzecz twórcy.
Jaki z powyższego należy wyciągnąć wniosek?
Pamiętajmy zatem, by zlecając wykonanie grafik, zdjęć, postów na social media, artykułów, stron internetowych, log itp. zadbać również o to, by elementem umowy zawartej z ich przyszłym autorem było przeniesienie na naszą rzecz majątkowych praw autorskich do utworu.