Czy wspólnik może wypowiedzieć członkostwo w spółce z o.o.?

Powszechna praktyka, towarzysząca zawieraniu umowy spółki z o.o.

Dość powszechnym w obrocie jest zawieranie umów spółki z o.o. przy wykorzystaniu ogólnie dostępnego wzorca umowy lub też z pominięciem głębszej analizy skutków umieszczenia w niej jedynie tzw. „kodeksowych” zapisów umownych.

Podstawowe błędy wspólników przy przygotowywaniu umowy spółki z o.o.

Przyszli wspólnicy zapominają często, że  już na etapie formułowania umowy spółki z o.o.,  koniecznym jest:

• przewidzenie pewnych problemów, jakie mogą pojawić się w fazie jej funkcjonowania;
• udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy i jak umowa spółki zabezpiecza go przed potencjalnymi trudnymi sytuacjami wewnątrz spółki, a w szczególności przed trwałym i nierozwiązywalnym konfliktem ze wspólnikami.

Błędne przekonanie o bezwarunkowej możliwości „odejścia” ze spółki z o.o.

Zawierając umowę spółki z o.o. często przyszli wspólnicy są przekonani, iż w sytuacji pojawienia się konfliktu wewnętrznego, bez problemu będą mogli z niej „odejść” i  odzyskać wniesiony wkład, względnie jego rynkową wartość.

Niestety wspólnicy nie mają świadomości tego, iż brak wprowadzenia do umowy spółki szczegółowych rozwiązań w powyższym zakresie skutkować może tym, iż w przypadku nieporozumienia się z pozostałymi wspólnikami niejako zmuszeni oni będą do pozostania w spółce do momentu ziszczenia się przewidzianych prawem przesłanek, skutkujących ustaniem członkostwa w spółce jej wspólnika.

Przesłanki warunkujące utratę statusu wspólnika spółki z o.o.

Kiedy ustaje członkostwo wspólnika w spółce z o.o. w przypadku braku umieszczenia w jej umowie szczegółowych uregulowań w powyższym zakresie? Otóż:

1. w przypadku śmierci wspólnika;
2. w przypadku zbycia udziałów (o ile wspólnik znajdzie ich nabywcę);
3. w przypadku wyłączenia wspólnika przez sąd (o ile wspólnicy będą w stanie podjąć stosowną uchwałę);
4. w przypadku dobrowolnego lub przymusowego umorzenia jego udziałów pod warunkiem, iż:

• powyższe dopuszcza umowa spółki;
• zgromadzenie wspólników podejmie stosowną uchwałę (o ile będzie to w ogóle możliwe w przypadku istnienia sprzecznych interesów między wspólnikami);

4. w przypadku rozwiązania spółki na skutek ziszczenia się przewidzianych przepisami prawa przesłanek (m.in. na skutek ogłoszenia jej upadłości, czy na skutek podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki przez jej wspólników);
5. w przypadku rozwiązania spółki przez Sąd wobec zaistnienia ważnych powodów (ważnym powodem, uzasadniającym rozwiązanie spółki przez Sąd, nie jest przy tym konflikt miedzy wspólnikami, czy członkami jej zarządu, jeśli ów spółka prosperuje prawidłowo w szczególności gdy realizuje cele, dla których została zawiązana).

Członkostwa w spółce z o.o. nie można wypowiedzieć.

Wbrew dość powszechnemu przeświadczeniu członkostwa w spółce z o.o.  jej wspólnik nie może wypowiedzieć.

Oznacza to, iż w tzw. sytuacjach kryzysowych, wobec braku umieszczenia w jej umowie szczegółowych uregulowań, wspólnik zmuszony zostanie do utrzymania swojego  statusu w spółce:

• do momentu finalizacji ustaleń w przedmiocie uzgodnionych ze wspólnikami zasad wyjścia ze spółki z o.o. lub
• do momentu ziszczenia się przewidzianych przepisami prawa przesłanek, skutkujących rozwiązaniem spółki.

W szczególności w przypadku braku woli porozumienia się wspólników powyższy proces może się okazać znacznie odsunięty w czasie. W konsekwencji w bliżej nieokreślonej perspektywie temporalnej wspólnik zmuszony zostanie do pozostania w spółce  z o.o. bez nieodległej perspektywy  odzyskania wniesionego wkładu lub jego wartości rynkowej.

Jaki z tego wniosek?

Dlatego też już na etapie zawierania umowy spółki z o.o.:

1. warto zadać sobie pytanie, jakie mechanizmy wprowadzone zostaną do jej treści, aby możliwym było „wystąpienie” z niej w sytuacji pojawienia się np. sprzecznych interesów wspólników;
2. warto stworzyć i wprowadzić do jej treści narzędzia, zabezpieczające powyższą sytuację (w przypadku uświadomienia sobie, że ów mechanizmów w projekcie umowy spółki z o.o. brak).

Powyżej wykorzystano zdjęcie Gnist Design, pochodzące z serwisu pexels.com